Yoga Felsefesi

Yoga’nın ne olduğunu ve ne olmadığını anlamak için ilk öncelikle Yoga felsefesi hakkında bir şeyler yazmalıyım diye düşündüm.

Yoga felsefesi temel olarak Hint Felsefe Sistemi’nin içerisinde karşımıza çıkmakta aslında. Peki nedir bu Hint Felsefe Sistemi: Hindistan’ın eski çağlarında ortaya çıkmış, içinde felsefeleri, dünya görüşlerini, öğretileri barındıran Darşana dedikleri geniş bir yelpazeyi içine alır. Darshana; bakış açısı, yaklaşım, okul anlamlarına gelir. Bu felsefe sistemine göre 6 Darşana yani felsefe okulu mevcuttur.

1. Nyaya: Öncüsü Aksapada Gautama’dır. Düzen, kural anlamlarına gelen Nyaya’nın Temel Kitabı Nyaya Sutralardır. Nyaya teorisinin felsefeye kattığı en önemli şey mantık teorisidir. Acının ızdırabın doğasını anlamak üzerine ve gerçek bilgi üzerine mantık kurma felsefesini geliştirmesidir.
2. Vaisheshika: Öncüsü Kanada’dır. Temel Kitabı Vaisesika Sutralardır. Nihai maddenin anlaşılması üzerine çalışır. Atomistler olarak da adlandırılırlar. Nihai maddeyi anlayan kişilerin ve doğru bilgiyi elde eden kişilerin Moksha’ya erişeceğini savunurlar. Bu okulun Hint felsefesine en önemli katkısı; mantığı, metodolojiyi ve epistemolojiyi diğer okullara göre çok sistematik bir şekilde ele almasıdır. Ve birçok kez birbirlerine benzediklerinden Nyaya okulu ile bir tutulmuşlardır.
3. Mimamsa: Kurucusu Jaimini’dir. Temel kitabı Jaimini Sutralardır. Okul 2 ye ayrılır.
   a) Purva Mimamsa: Mimamsa araştırma anlamına gelir. ‘Önceki araştırma’ olarak çevirebiliriz. Yani içsel ve manevi alana ilişkin ayırt edici bilgiden önce dışsal olana, eyleme önem verir. Karma Yasası
   b) Uttara Mimamsa: Jnana Mimamsa olarak da bilinir ve ‘içeri araştırma, sonraki araştırma ya da yüksek araştırma’ olarak çevirebiliriz. Eylemler üzerine yapılan pratikler dışsal ve aşağı bilgi, aynı zamanda aşağı pratik olarak görülürken; Vedaları ya da Sutraları çalışmak, yüksek bilgi üzerine yapılan pratikler yüksek pratik olarak görülmektedir. Moksha’nın (aydınlanmanın) jnana (yüksek bilgi) ile elde edileceğini savunan bir okuldur. Bu nedenle Uttara Mimamsa, Vedanta ile kardeş okul olarak görülür.
4. Vedanta: Birleşik bir Sanskrit kelimedir. Veda: bilgi, anta: son demektir. Öz’e olan cahillik haline son verecek bilgi olarak çevrilebilir. Kurucusu Badarayana’dır. M.Ö 1500-1200 yılları arasında ortaya çıktığı kabul edilen insanlığın en eski yazıtları olan Vedaları baz alan en eski felsefedir. Vedanta’nın temel kitapları Vedanta Sutralar olarak da bilinen Brahma Sutralar, Vedalar ve Upanişadlar’dır.
5. Samkhya: Kurucusu Kapila’dır. Kelime karşılığı sınıflandırma/numaralandırma olan Samkhya’nın temel kitabı Samkhya Sutralardır. Samkhya’yla öğretileri benzerlik içerdiği için kardeş okul Yoga’dır. Samkhya yaradılışta maddenin önemine değinir. 25 prensip (tatva) üzerinden yaradılışı açıklar
6. Yoga: Kurucusu Patanjali’dir. Kelime karşılığı birleşme ve bütünleşme olan yoganın temel kitabı Patanjali’nin Yoga Sutraları’dır. Sutralarda 8 basamaklı bir matematiksel öğreti ile moksha’ya (özgürlüğe) erişme yolu anlatılmaktadır. Yoga, zihin modifikasyonlarını kontrol etme ve kişinin zihnini, bedenini, enerjisini en doğru şekilde kullanmayı öğreneceği bir kullanma kılavuzudur. Bu kılavuzu kullanmak için ise bedensel hareketler,nefes çalışmaları ve meditasyon çalışmalarına da yer verir. (Yoga’nın 8 basamaklı öğretisi ve temel kavramları hakkında daha sonra paylaşım yapacağım.)

• Ben sonsuzun tezahürüyüm, ben her şeyim.
• Her şey sonsuzun bir parçasıdır.
• Gerçeği, bilgiyi bulmak hakikate ulaşmak.
• Ben bütün sorunların ve çözümlerin kendisiyim.

Yoga felsefesi yaşamın ıstırap dolu olduğuna ve acıdan kaçınmanın mümkün olmadığına ancak zihnimizi dönüştürerek kandimizi acıdan özgürleştirebileceğimize işaret eder. Yoga felsefesine göre acı çekmek insanın kendi seçimidir. Çektiğimiz anlamsız acılar, Yoga sayesinde yerini evrensel uyuma bırakır. Yoga insana kendi benliğini tanımasını, dengede tutmasını öğretir. Yogayla uğraşan insan, kendi "özünün" farkındalığını yaşar. Ve kendini evrendeki her şeye çok daha yakın hisseder. Canlı, cansız her şeye daha derin bir sevgi duyar. Onlarla bütünleşir. Yoga, mutlu ve aydınlık bir insan olmanın yöntemidir.

Yoga bir din değildir. İnsanları fiziksel, zihinsel ve ruhsal disiplin yoluyla mutluluğa, başarıya ve "aydınlanma"ya ulaştırmayı amaçlayan bir felsefedir.

Bu güzel yazı için teşekkürler..